Stijve grote teen (Hallux Limitus/Rigidus)
Wat is het?
Hallux limitus en hallux rigidus zijn aandoeningen die betrekking hebben op de grote teen en het gewricht aan de basis van de grote teen (het metatarsofalangeale gewricht).
Hallux limitus verwijst naar een beperkte beweeglijkheid van de grote teen, vooral bij dorsiflexie (het optrekken van de teen richting de voet).
Hallux rigidus is de ernstigere vorm van dezelfde aandoening en houdt in dat de grote teen bijna volledig stijf is geworden, waardoor er nauwelijks beweging mogelijk is.
Symptomen
Pijn: Pijn en stijfheid in het grote teengewricht tijdens activiteiten zoals lopen, rennen of staan. De pijn kan verergeren bij kou of vochtig weer.
Bewegingsbeperking: Verminderde beweeglijkheid van de grote teen, vooral bij dorsaalfexie.
Zwelling en ontsteking: Zwelling rond het grote teengewricht, vaak vergezeld van ontsteking.
Eeltvorming: Eelt of likdoorns kunnen ontstaan op de bovenkant van het grote teengewricht door wrijving met de schoen.
Botsporen (osteofyten): Botsporen kunnen zich ontwikkelen rond het gewricht, wat kan leiden tot extra pijn en stijfheid.
Verandering in looppatroon: Mensen kunnen hun looppatroon aanpassen om de pijn te vermijden, wat kan leiden tot secundaire problemen zoals knie-, heup- of rugpijn.
Oorzaken
Hallux limitus en hallux rigidus, waarbij het gewricht tussen het eerste middenvoetsbeentje en de grote teen verstijft of beperkt wordt in beweging, kunnen veroorzaakt worden door verschillende factoren:
Gewrichtsslijtage (artrose): Overmatige slijtage van het gewricht door de tijd heen kan leiden tot verminderde beweging en uiteindelijk stijfheid.
Trauma: Letsel aan het grote teengewricht, zoals een verstuiking of fractuur, kan op lange termijn tot deze aandoeningen leiden.
Anatomische afwijkingen: Sommige mensen worden geboren met structurele afwijkingen in het voetgewricht, die de ontwikkeling van hallux limitus of hallux rigidus kunnen bevorderen.
Overpronatie: Een afwijkend looppatroon waarbij de voet naar binnen rolt, kan extra druk op het gewricht veroorzaken.
Artritis: Ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis of jicht kunnen kraakbeenvernietiging veroorzaken.
Overmatig gebruik: Herhaalde stress op het gewricht door activiteiten zoals lopen, rennen of springen kan het kraakbeen aantasten.
Behandeling
Het dragen van goed passende schoenen met een ruime teen box en stijvere zolen om de beweging van het grote teengewricht te beperken.
Gebruik van op maat gemaakte steunzolen om de druk gelijkmatiger te verdelen en ondersteuning te bieden.
